موقوفه اسمی خان :

اسمی خان از خوانین و حاکمان بزرگ منطقه گلمکان در حدود 180 سال پیش بوده است. وی فرزند قربان قلی خان بود.همسر وی رقیه سلطان خانم نام داشت و وقف نامه ارزشمند ایشان به سال 1260 هجری قمری تنظیم گردیده است. این دوره همزمان بود با سلطنت محمد شاه قاجار ( ۱۲۵۰تا۱۲۶۴) پدر ناصرالدین شاه قاجار .در این دوره حکومت خراسان در دست خوانین کرد زعفرانلو بود که شاه عباس آنها را برای حفاظت منطقه شمال خراسان از شر ازبک ها از کردستان به این منطقه کوچانده بود و بیشتر در قوچان مستقر بودند .سام خان زعفرانلو که حکومت او از (۱۲۴۸تا۱۲۸۳) تقریبا تعیین کننده حکام شهرها و روستاهای این منطقه بودکه معمولا از بین برادران و فرزندان و عموزادگان این خوانین انتخاب می شدند  .شاید اسمی خان هم ارتباطی با این خوانین داشته باشد .

بیشترین مصروفات موقوفه او برای روضه خوانی اباعبدالله امام حسین علیه السلام است. اطلاعات زیادی از زندگی وی در دست نیست اما مقبره ایشان در قسمت در ورودی ایوان عبدالرحمن گهواره گر قرار دارد. در مجله میراث جاویدان –سالک بیرجندی از اسمی خان از حاکمان محلی نام می برد که در ایوان گهواره  گر مدفون است و موقوفه مهمی در گلمکان دارد .عبدالحمید مولوی از پژوهشگران مهم تاریخ خراسان نیز می نویسد که در ایوان شمالی آرامگاه گهواره گر که در ورودی مقبره قرار دارد " اسمی خان " یکی از حاکمان محلی واقف موقوفه ای مشهور در " گلمکان " به خاک سپرده شده است .البته با مراجعه حضوری به این مکان ، به زودی عین مطلب نوشته شده بر روی سنگ قبر وی را نیز در این مقاله قرار خواهم داد .

         کل وقفنامه در سایت موقوفه اسمی خان موجود است.


برگرفته از وبلاگ موقوفه اسمی خان ، با معرفی آقای فیروز حسینیmoghofeesmikhane.blogfa.com